Người gốc Việt sở hữu bất động sản tại Việt Nam đang được pháp luật tạo điều kiện thuận lợi hơn bao giờ hết. Với việc ban hành Luật Nhà ở 2023 và Luật Đất đai 2024, cộng đồng kiều bào có nhiều cơ hội đầu tư và sở hữu nhà đất tại quê hương.
Bài viết này Luật Minh Tú sẽ phân tích chi tiết quyền sở hữu bất động sản của hai nhóm đối tượng: người Việt Nam định cư ở nước ngoài còn quốc tịch Việt Nam và người gốc Việt đã nhập quốc tịch nước ngoài.
Nhà ở thương mại (căn hộ, nhà ở dự án thương mại)
Nhà ở thương mại là loại hình bất động sản được xây dựng để bán, cho thuê theo cơ chế thị trường, ví dụ như căn hộ chung cư, nhà phố, biệt thự trong các dự án của các chủ đầu tư lớn. Đây là loại hình mà cả người Việt Nam trong nước lẫn người gốc Việt ở nước ngoài đều có quyền sở hữu, chỉ cần đáp ứng điều kiện nhất định.
- Trường hợp 1: Người gốc Việt còn quốc tịch Việt Nam
Nếu bạn là người gốc Việt định cư nước ngoài nhưng vẫn giữ quốc tịch Việt Nam, bạn được pháp luật coi như công dân trong nước. Điều này có nghĩa bạn có đầy đủ quyền mua bán, sở hữu nhà ở thương mại không khác gì người trong nước. Theo Luật Đất đai 2024, người Việt Nam định cư ở nước ngoài có quốc tịch Việt Nam được hưởng mọi quyền về đất đai, nhà ở “ngang bằng công dân Việt Nam ở trong nước”.
Do đó, bạn có thể mua không giới hạn số lượng căn hộ, nhà ở thương mại (miễn tuân thủ các quy định chung như không rơi vào khu vực cấm, dự án cấm người nước ngoài, v.v.). Việc sở hữu sẽ được cấp sổ hồng (Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất) lâu dài như người trong nước.
- Trường hợp 2: Người gốc Việt đã có quốc tịch nước ngoài
Nếu bạn là người gốc Việt đã mang quốc tịch nước ngoài, pháp luật cho phép bạn sở hữu nhà ở gắn liền với đất ở tại Việt Nam khi được nhập cảnh hợp pháp. Điều này có nghĩa bạn có thể mua căn hộ chung cư, nhà ở trong các dự án thương mại tương tự như công dân Việt Nam. Luật Nhà ở 2023 đã đơn giản hóa điều kiện: bạn chỉ cần có dấu nhập cảnh hợp pháp vào Việt Nam là đủ điều kiện để mua nhà ở thương mại (trước đây có thể yêu cầu thêm giấy tờ chứng minh gốc Việt, nhưng nay đã được gỡ bỏ bớt thủ tục).
Khác với người nước ngoài hoàn toàn, người gốc Việt (quốc tịch nước ngoài) không bị giới hạn về số lượng nhà ở thương mại được mua – bạn có thể mua nhiều căn hộ, nhà ở (hạn chế 30% số căn hộ trong tòa nhà chỉ áp dụng cho người nước ngoài không có gốc Việt). Đồng thời, bạn cũng không bị giới hạn thời hạn sở hữu 50 năm như người nước ngoài thông thường; quyền sở hữu nhà ở của bạn là lâu dài, ổn định như người Việt trong nước.
Ví dụ: Anh B, một kỹ sư gốc Việt đang sống ở Mỹ. Anh vẫn giữ hộ chiếu Việt Nam nên khi về Việt Nam, anh dễ dàng mua một căn hộ chung cư trong khu đô thị Vinhomes và được cấp sổ hồng. Nếu anh B đã nhập quốc tịch Mỹ và không còn quốc tịch Việt Nam, anh vẫn có thể mua căn hộ này miễn là anh nhập cảnh Việt Nam bằng visa hoặc miễn thị thực hợp lệ. Anh vẫn được cấp sổ hồng mang tên mình với quyền sở hữu lâu dài.
>>> Đọc ngay: Tháo Gỡ Rào Cản Pháp Lý – Cơ Hội Vàng Cho Người Gốc Việt Đầu Tư Bất Động Sản Tại Việt Nam
Nhà/đất ở riêng lẻ (nhà phố, nhà thổ cư ngoài dự án)
Đất ở riêng lẻ thường dùng để chỉ nhà đất thổ cư nằm ngoài các dự án phát triển, ví dụ: một căn nhà phố hoặc mảnh đất ở trong khu dân cư hiện hữu do cá nhân sở hữu.
- Đối với người gốc Việt còn quốc tịch Việt Nam
Bạn có quyền mua nhà riêng lẻ, đất thổ cư ở bất cứ đâu (miễn khu vực đó được phép chuyển nhượng cho cá nhân, không nằm trong vùng cấm an ninh quốc phòng, v.v.). Bạn sẽ thực hiện công chứng hợp đồng mua bán và sang tên sổ đỏ/sổ hồng bình thường. Luật Đất đai 2024 khẳng định nhóm này có đầy đủ quyền và nghĩa vụ về sử dụng đất không chỉ riêng đất ở mà mọi loại đất như công dân trong nước. Do đó, việc mua nhà đất ở riêng lẻ hoàn toàn hợp pháp và không có bất kỳ hạn chế đặc thù nào.
- Đối với người gốc Việt đã có quốc tịch nước ngoài
Pháp luật cho phép nhóm này sở hữu nhà ở gắn liền với đất ở tại Việt Nam với điều kiện được nhập cảnh. Điều này có nghĩa bạn có thể mua nhà riêng lẻ (nhà gắn liền trên đất) và đứng tên sở hữu. Tuy nhiên, điểm cần lưu ý là phải có sẵn nhà trên đất thì bạn mới được công nhận quyền sở hữu đất ở.
Nếu chỉ là đất trống chưa có nhà, việc chuyển nhượng trực tiếp cho cá nhân gốc Việt quốc tịch nước ngoài sẽ không được phép (vì luật yêu cầu phải gắn với nhà ở), trừ phi đất đó thuộc một dự án nhà ở. Quy định này nhằm tránh trường hợp người nước ngoài (kể cả gốc Việt) đầu cơ đất đai.
Lưu ý: Nếu bạn muốn mua đất riêng lẻ để tự xây nhà, bạn nên cân nhắc mua đất thuộc dự án (được phép cho người nước ngoài) hoặc mua nhà có sẵn rồi cải tạo, xây mới. Pháp luật hiện hành cũng hạn chế quyền thế chấp đối với trường hợp này: người gốc Việt quốc tịch nước ngoài chỉ được thế chấp nhà ở gắn liền với đất ở tại ngân hàng Việt Nam, không được thế chấp riêng quyền sử dụng đất nếu chưa có nhà.
Ví dụ: Chị L, mang quốc tịch Canada, muốn mua mảnh đất vườn 500 m2 ở ngoại ô TP.HCM để xây nhà. Tuy nhiên, mảnh đất này chỉ là đất trồng cây lâu năm chưa chuyển lên đất ở và không nằm trong dự án nhà ở thương mại. Do đó, chị L không thuộc diện được nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp hoặc đất ở riêng lẻ chưa có nhà, và giao dịch không thể thực hiện.
>>> Tham khảo thêm: Người gốc Việt thanh toán tiền mua nhà bằng hình thức nào?
Đất trong các dự án phát triển nhà ở
Đất trong dự án phát triển nhà ở là những lô đất ở nằm trong các dự án khu đô thị, khu dân cư mới do doanh nghiệp đầu tư. Chủ đầu tư có thể bán đất nền (đất đã có hạ tầng để người mua tự xây nhà) hoặc bán nhà xây sẵn.
- Đối với người gốc Việt còn quốc tịch Việt Nam
Bạn đương nhiên được mua bất kỳ lô đất hoặc căn nhà nào trong dự án như mọi công dân khác. Bạn cũng có quyền chuyển nhượng lại, thế chấp, cho thuê các lô đất, căn nhà đã mua tùy ý như pháp luật quy định chung.
- Đối với người gốc Việt đã có quốc tịch nước ngoài
Đây là trường hợp pháp luật có sự mở cửa đáng kể. Theo Điều 44 Luật Đất đai 2024, người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài (không quốc tịch VN) được quyền nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất ở trong các dự án phát triển nhà ở. Điều này có nghĩa bạn được phép mua đất nền trong dự án – điều mà trước đây bạn không được làm ngoài phạm vi dự án. Khi mua, bạn sẽ đứng tên trên sổ đỏ/sổ hồng của lô đất đó.
Tuy nhiên, bạn cần lưu ý rằng khi sở hữu đất dự án dạng đất nền, người mua thường có nghĩa vụ xây nhà theo quy hoạch của dự án trong thời hạn nhất định.
Lợi thế: Thủ tục thường đơn giản và được hỗ trợ bởi chủ đầu tư. Người gốc Việt quốc tịch nước ngoài không bị giới hạn số lượng bất động sản dự án được mua (không áp dụng hạn mức 30% căn hộ hay 250 nhà như người nước ngoài khác).
Đất nông nghiệp, đất sản xuất kinh doanh (đất phi nhà ở)
Đây là nhóm bất động sản gồm đất nông nghiệp (trồng trọt, chăn nuôi, đất rừng…) và đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp (ví dụ: đất khu công nghiệp, đất thương mại dịch vụ, đất cơ sở sản xuất…).
- Đối với người gốc Việt còn quốc tịch Việt Nam
Bạn là công dân Việt Nam, do đó được quyền nhận chuyển nhượng, thừa kế, tặng cho quyền sử dụng đất nông nghiệp, đất sản xuất kinh doanh như mọi công dân khác, miễn tuân thủ điều kiện chung của pháp luật đất đai (ví dụ: điều kiện nhận chuyển nhượng đất lúa).
Bạn được phép sở hữu (sử dụng) tất cả các loại đất trong hệ thống phân loại đất, miễn là tuân thủ các điều kiện và hạn mức giống người trong nước.
- Đối với người gốc Việt đã có quốc tịch nước ngoài
Theo pháp luật hiện hành, người Việt Nam định cư ở nước ngoài mang quốc tịch nước ngoài không thuộc diện được nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất nông nghiệp hoặc đất sản xuất kinh doanh trực tiếp với tư cách cá nhân. Luật Đất đai 2024 chỉ cho phép họ sở hữu nhà ở gắn liền với đất ở, không đề cập quyền sở hữu đất nông nghiệp, đất khác.
Cảnh báo: Nếu bạn nhận thừa kế đất nông nghiệp hoặc đất sản xuất kinh doanh, luật quy định bạn không được cấp giấy chứng nhận cho phần đất đó mà chỉ được hưởng giá trị và phải chuyển nhượng cho người đủ điều kiện.
Cách duy nhất để tham gia: Thông qua pháp nhân. Ví dụ, bạn có thể thành lập công ty tại Việt Nam (với tư cách nhà đầu tư nước ngoài hoặc góp vốn với người thân trong nước). Công ty đó (pháp nhân Việt Nam có vốn nước ngoài) có thể đứng ra thuê đất của Nhà nước hoặc nhận chuyển nhượng đất trong khu công nghiệp để sử dụng.
Tuy nhiên, việc này thuộc phạm vi đầu tư kinh doanh chứ không phải sở hữu đất cá nhân. Nhiều kiều bào do thiếu thông tin đã tìm cách sở hữu đất nông nghiệp bằng cách nhờ người thân trong nước đứng tên hộ, hoặc mua đất nông nghiệp nhưng không thể sang tên khiến tiền bị “chôn” trong tài sản không chính chủ. Đây là rủi ro rất lớn.
Kết luận
Qua những phân tích trên, có thể kết luận: Người gốc Việt sở hữu bất động sản tại Việt Nam đang có những quyền lợi rộng mở hơn bao giờ hết dưới khung pháp lý mới, đặc biệt là Luật Nhà ở 2023 và Luật Đất đai 2024.
Nhìn chung với chính sách cởi mở của pháp luật Việt Nam, cánh cửa mua nhà, mua đất tại quê hương đã rộng mở cho kiều bào. Người Việt Nam ở nước ngoài có thể an tâm đầu tư, sở hữu nhà ở để gắn bó với quê hương, nhưng đồng thời nên tìm hiểu kỹ quy định pháp luật hoặc tham vấn luật sư trước khi mua các loại tài sản đặc thù (như đất nông nghiệp hoặc đất ở trống ngoài dự án) để đảm bảo việc sở hữu hợp pháp và an toàn.
Chính phủ Việt Nam coi cộng đồng người Việt ở nước ngoài là một phần không tách rời, và việc mở rộng quyền sở hữu nhà đất cho kiều bào thể hiện sự đón nhận, khuyến khích họ hướng về quê hương, đóng góp cho sự phát triển của đất nước.
>>> Xem thêm: Người gốc Việt có thời hạn sở hữu nhà ở Việt Nam bao lâu?
Dịch vụ xác nhận Quốc tịch Việt Nam tại Luật Minh Tú
Bạn là người gốc Việt và đang có nhu cầu xác nhận quốc tịch Việt Nam để thuận tiện hơn trong việc sở hữu bất động sản hoặc thực hiện các quyền lợi khác tại Việt Nam? Quy trình này đôi khi có thể phức tạp với nhiều thủ tục và giấy tờ cần thiết.
Luật Minh Tú tự hào là đơn vị cung cấp dịch vụ pháp lý chuyên nghiệp, hỗ trợ xác nhận quốc tịch Việt Nam cho người gốc Việt một cách nhanh chóng, hiệu quả. Với đội ngũ luật sư am hiểu sâu sắc về Luật Quốc tịch và các quy định liên quan, chúng tôi sẽ:
- Tư vấn chi tiết: Giải đáp mọi thắc mắc về điều kiện, hồ sơ và quy trình xác nhận quốc tịch.
- Hỗ trợ chuẩn bị hồ sơ: Hướng dẫn thu thập, hoàn thiện các giấy tờ cần thiết.
- Đại diện thực hiện thủ tục: Nộp hồ sơ và làm việc với cơ quan nhà nước có thẩm quyền, giúp bạn tiết kiệm thời gian và công sức.
Hãy liên hệ với Luật Minh Tú ngay hôm nay để được tư vấn và hỗ trợ chuyên sâu về dịch vụ xác nhận quốc tịch Việt Nam, giúp bạn vững vàng thực hiện quyền sở hữu bất động sản và các quyền lợi khác tại quê hương!
- Trụ sở công ty tọa lạc tại: Lầu 2 Số 68 đường Nguyễn Huệ, phường Bến Nghé, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh
- Văn phòng làm việc: 4/9 Đường số 3, Cư xá Đô Thành, Phường 4, Quận 3, Thành phố Hồ Chí Minh
- Email: Info@luatminhtu.vn
- Hotline: 1900 0031
- Fanpage: https://www.facebook.com/luatminhtu
- Zalo tư vấn 24/7: https://zalo.me/congtyluatminhtu
