Luật Đất đai đã có quy định cụ thể về việc hợp đồng chuyển nhượng mua bán nhà đất có cần công chứng không. Trong một số trường hợp, hợp đồng không cần công chứng nhưng vẫn được pháp luật công nhận về tính hợp pháp. Cùng theo dõi bài viết này để biết rõ hơn về những quy định cụ thể của pháp luật liên quan đến mua bán nhà đất nhằm hạn chế rủi ro tranh chấp sau này.

Mua bán nhà đất có cần công chứng không?

Theo quy định được nêu rõ tại điểm a khoản 3 Điều 27 Luật Đất đai 2024: “Hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất phải được công chứng hoặc chứng thực (trừ hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất, tài sản gắn liền với đất mà một bên hoặc các bên tham gia giao dịch là tổ chức kinh doanh bất động sản).”

Đối với nhà ở thì quy định rõ hơn tại khoản 1 Điều 164 Luật Nhà ở 2023: “Trường hợp mua bán, tặng cho, đổi, góp vốn, thế chấp nhà ở, chuyển nhượng hợp đồng mua bán nhà ở thương mại thì phải thực hiện công chứng, chứng thực hợp đồng (trừ trường hợp tổ chức tặng cho nhà tình nghĩa, nhà tình thương; mua bán, cho thuê mua nhà ở thuộc sở hữu nhà nước; mua bán, cho thuê mua nhà ở xã hội, nhà ở phục vụ tái định cư; góp vốn bằng nhà ở mà có một bên là tổ chức; cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ, ủy quyền quản lý nhà ở).”

Theo đó, hợp đồng mua bán đất phải thực hiện công chứng tại cơ quan có thẩm quyền. Nếu mua bán nhà đất nhưng các bên liên quan không thực hiện công chứng thì văn bản này xem như không có hiệu lực.

Hợp đồng mua bán đất phải thực hiện công chứng tại cơ quan có thẩm quyền
(Nguồn: Luật Minh Tú)

Những trường hợp mua bán nhà đất không cần công chứng?

Cùng tham khảo các trường hợp mua bán nhà đất không cần công chứng nhưng vẫn được xem có hiệu lực theo quy định pháp luật:

Hợp đồng về quyền sử dụng đất

Căn cứ khoản 3 Điều 27 Luật Đất đai năm 2024, hợp đồng quyền sử dụng đất, nhà ở không cần công chứng hay chứng thực gồm:

• Hợp đồng cho thuê, cho thuê lại quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất, hợp đồng chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp;
• Hợp đồng chuyển nhượng, góp vốn bằng quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất, tài sản gắn liền với đất mà một bên hoặc các bên tham gia giao dịch là tổ chức hoạt động kinh doanh bất động sản.

Các loại hợp đồng trên không bắt buộc phải công chứng/chứng thực nhưng có thể công chứng/chứng thực theo yêu cầu của các bên.

Hợp đồng về nhà ở

Theo khoản 2 Điều 164 Luật Nhà ở năm 2023, những giao dịch về nhà ở sau đây không bắt buộc phải công chứng, chứng thực hợp đồng:

– Trường hợp tổ chức tặng cho nhà tình nghĩa, nhà tình thương, nhà đại đoàn kết;

– Mua bán, thuê mua nhà ở thuộc tài sản công; 

– Mua bán, thuê mua nhà ở mà một bên là tổ chức, bao gồm:

• Nhà ở xã hội, nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân, nhà ở phục vụ tái định cư; góp vốn bằng nhà ở mà có một bên là tổ chức;
• Thuê, mượn, ở nhờ, ủy quyền quản lý nhà ở thì không phải thực hiện công chứng, chứng thực hợp đồng, trừ trường hợp các bên có nhu cầu.

Những giao dịch về nhà ở không bắt buộc phải công chứng, chứng thực hợp đồng được quy định theo khoản 2 Điều 164 Luật Nhà ở năm 2023
(Nguồn: Luật Minh Tú)

Thủ tục thực hiện mua bán nhà đất công chứng như thế nào?

Sau khi đã hiểu rõ mua bán nhà đất có cần công chứng không, bạn chỉ cần làm theo trình tự thủ tục sau:

• Bước 1: Cơ quan tiếp nhận yêu cầu công chứng và người yêu cầu công chứng là công dân có đầy đủ năng lực hành vi dân sự và phải nộp đầy đủ các giấy tờ cần thiết trong hồ sơ.
• Bước 2: Công chứng viên kiểm tra tính hợp pháp của hợp đồng nếu chính xác thì chuyển sang bước tiếp theo. Trường hợp, công chứng viên là người soạn thảo hợp đồng thì các bên có quyền yêu cầu kiểm tra lại và xác nhận hợp đồng.
• Bước 3: Các bên yêu cầu ký vào từng trang của hợp đồng. Công chứng viên yêu cầu xuất trình bản chính của giấy tờ trong hồ sơ để đối chiếu và ghi lời chứng. Cuối cùng, ký tên và đóng dấu xác nhận công chứng.

Các vấn đề cần lưu ý khi thực hiện công chứng hợp đồng mua bán nhà đất

Để quá trình công chứng hợp đồng mua bán nhà đất diễn ra nhanh chóng, bạn cần nắm ngay một số lưu ý sau:

• Hợp đồng phải được thực hiện tại các tổ chức công chứng hợp pháp. Việc thực hiện công chứng chỉ được thực hiện ngoài trụ sở khi người yêu cầu đã già yếu không đi lại được, người đang bị tạm giữ, tạm giam, đang thi hành án phạt tù hoặc có lý do chính đáng khác không thể đến trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng.
• Thời hạn công chứng không quá 2 ngày làm việc, trường hợp giao dịch phức tạp có thể kéo dài hơn 10 ngày.

Hợp đồng phải được thực hiện công chứng, chứng thực tại các tổ chức hợp pháp
(Nguồn: Luật Minh Tú)

Theo đó, bài viết đã giải đáp cụ thể cho quý khách hàng mua bán nhà đất có cần công chứng hay không và một số trường hợp không xác thực nhưng hợp đồng vẫn có hiệu lực. Người mua bán nhà đất cần nắm rõ điều này để tránh rắc rối trong tranh chấp quyền sở hữu sau này.

Thông tin liên hệ:

• Trụ sở công ty tọa lạc tại: Lầu 2 Số 68 đường Nguyễn Huệ, phường Bến Nghé, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh
• Văn phòng làm việc: 4/9 Đường số 3, Cư xá Đô Thành, Phường 4, Quận 3, Thành phố Hồ Chí Minh
• Email: votu@luatminhtu.com
• Hotline: 096 783 78 68
• Fanpage: https://www.facebook.com/luatminhtu
• Website: luatminhtu.vn