Trong bối cảnh pháp lý phức tạp và liên tục thay đổi, vấn đề tranh chấp quyền sử dụng đất của hộ gia đình luôn là một chủ đề nóng bỏng và được quan tâm đặc biệt. Việc hiểu rõ các quy định pháp luật cũng như các bước giải quyết tranh chấp quyền sử dụng đất của hộ gia đình không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của các thành viên trong gia đình mà còn đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong các vấn đề liên quan đến đất đai.
Đọc ngay bài viết dưới đây để có kiến thức toàn diện về tranh chấp quyền sử dụng đất của hộ gia đình.
Các quy định mới nhất về quyền sử dụng đất của hộ gia đình
Những quy định mới nhất về sử dụng đất mà hộ gia đình cần nắm rõ.
Căn cứ vào khoản 29 Điều 3 Luật Đất đai năm 2013 quy định về quyền sử dụng đất của hộ gia đình như sau:
“Hộ gia đình sử dụng đất là những người có quan hệ hôn nhân, huyết thống, nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình, đang sống chung và có quyền sử dụng đất chung tại thời điểm được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận QSDĐ; nhận chuyển nhượng QSDĐ.”
Như vậy, để xác định được quyền sử dụng đất thuộc sở hữu của hộ gia đình cần phải đáp ứng đủ 3 yếu tố như sau:
- Các thành viên trong gia đình phải có mối quan hệ hôn nhân, huyết thống hoặc nuôi dưỡng hợp pháp theo quy định của pháp luật hiện hành.
- Các thành viên thuộc hộ gia đình phải cùng chung sống tại thời điểm Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất hoặc nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất.
- Các thành viên phải có chung quyền sử dụng đất tại thời điểm Nhà nước thực hiện các thủ tục nói trên. Quyền sử dụng đất chung này có thể được hình thành thông qua cùng nhau tạo lập, cùng nhau đóng góp hoặc được nhận tặng cho chung.
Những tranh chấp quyền sử dụng đất của hộ gia đình thường gặp
Những tranh chấp phổ biến liên quan đến quyền sử dụng đất của hộ gia đình.
- Tranh chấp về chuyển nhượng, tặng cho quyền sử dụng đất của hộ gia đình: Xảy ra khi thành viên trong gia đình tự ý chuyển nhượng, tặng cho quyền sử dụng đất cho người khác mà không có sự đồng ý của các thành viên còn lại.
- Tranh chấp về thừa kế quyền sử dụng đất của hộ gia đình: Loại tranh chấp phổ biến, thường xảy ra khi đất đứng tên hộ gia đình nhưng thành viên qua đời không để lại di chúc, dẫn đến việc xác định và phân chia quyền sử dụng đất không rõ ràng.
- Tranh chấp đất với hộ liền kề: Do không phân biệt được ranh giới phân chia quyền sử dụng đất, dẫn đến một bên cho rằng bên kia lấn chiếm, sử dụng đất của mình.
- Tranh chấp lối đi chung của các hộ gia đình: Xảy ra khi các bên không thống nhất được việc làm hoặc sử dụng lối đi chung, thường do một bên tự ý làm lối đi chung trên diện tích đất của bên kia.
- Tranh chấp khi đất có sổ đỏ bị trùng, bị thiếu diện tích thực tế: Do sai sót trong quá trình cấp giấy chứng nhận của cơ quan nhà nước dẫn đến diện tích đất được cấp cho hộ gia đình này nhưng lại ghi vào sổ đỏ cho người khác, hoặc diện tích ghi trong sổ đỏ không trùng với diện tích thực tế.
Tìm hiểu thêm: Tranh chấp quyền sử dụng đất của hộ gia đình
Lưu ý khi xác định thành viên hộ gia đình có quyền sử dụng đất trong vụ án dân sự
Những nguyên tắc cơ bản để xác định quyền sử dụng đất của thành viên hộ gia đình trong vụ án dân sự.
Thời điểm xác định thành viên hộ gia đình
Thời điểm được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất; nhận chuyển quyền sử dụng đất là căn cứ để xác định số lượng thành viên hộ gia đình có quyền sử dụng đất.
Căn cứ xác định thành viên hộ gia đình
Hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là căn cứ chính xác để xác định ai là thành viên hộ gia đình có quyền sử dụng đất.
Trường hợp cần thiết
Tòa án có thể yêu cầu Ủy ban nhân dân có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất xác định thành viên hộ gia đình tại thời điểm cấp giấy.
Mục đích: Làm căn cứ giải quyết vụ án và đưa họ tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.
Các trường hợp khác tham gia tố tụng
Ngoài thành viên hộ gia đình, Tòa án cần đưa những người sau tham gia tố tụng:
- Người đang trực tiếp quản lý, sử dụng đất của hộ gia đình.
- Người có công sức đóng góp làm tăng giá trị quyền sử dụng đất hoặc tài sản trên đất.
Lý do: Họ là những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án.
Ví dụ:
Tại thời điểm được Nhà nước giao đất, hộ gia đình ông A gồm có ông A và bà B, sau đó hai vợ chồng có 02 người con chung. Vài năm sau, ông A qua đời. Bà B và 2 con vẫn tiếp tục sinh sống và xây dựng nhà trên mảnh đất. Một tranh chấp xảy ra liên quan đến quyền sử dụng đất này.
Khi giải quyết vụ án, Tòa án cần xác định những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, bao gồm: Bà B (vợ ông A), 2 con chung của ông A và bà B, người thừa kế của ông A (nếu có).
>> Tìm hiểu thêm: Tìm hiểu về quy trình pháp lý trong xử lý tranh chấp đất đai giữa anh em ruột
Dịch vụ tư vấn và giải quyết tranh chấp quyền sử dụng đất của hộ gia đình từ Luật Minh Tú
Luật Minh Tú cung cấp dịch vụ tư vấn và giải quyết tranh chấp đất đai chuyên nghiệp, giúp các bên liên quan hiểu rõ quyền và nghĩa vụ của mình, đồng thời đưa ra các giải pháp hợp lý và hiệu quả để giải quyết tranh chấp. Các dịch vụ chính bao gồm:
- Tư vấn pháp luật về quyền sử dụng đất.
- Hỗ trợ thủ tục hành chính liên quan đến đất đai.
- Đại diện khách hàng tham gia giải quyết tranh chấp tại tòa án và các cơ quan chức năng.
Luật Minh Tú cam kết mang đến cho khách hàng sự tư vấn chính xác, kịp thời và hiệu quả, đảm bảo quyền lợi hợp pháp của các bên liên quan.
Thông tin liên hệ:
- Trụ sở công ty tọa lạc tại: Lầu 25, tòa nhà LIMTOWER số 9-11 Tôn Đức Thắng, phường Bến Nghé, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh
- Email: votu@luatminhtu.com
- Hotline: 096 783 78 68
- Fanpage: https://www.facebook.com/luatminhtu
- Website: luatminhtu.vn
Trên đây là những thông tin cơ bản và quan trọng về tranh chấp quyền sử dụng đất của hộ gia đình. Hy vọng rằng bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này và có thể tìm ra giải pháp phù hợp khi gặp phải tranh chấp.
>> Tham khảo ngay: Cập nhật chi phí thuê luật sư tranh chấp đất đai