Tranh chấp lối đi chung là vấn đề nhức nhối, gây ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi và cuộc sống của nhiều người dân tại Việt Nam. Vậy tranh chấp lối đi chung là gì? Làm thế nào để giải quyết tranh chấp lối đi chung một cách hiệu quả mà vẫn duy trì tính ổn định, hài hòa lợi ích trong cộng đồng? 

Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về vấn đề này.

Thế nào là lối đi chung?

Hiện nay pháp luật chưa có khái niệm về lối đi chung, nhưng có thể hiểu một cách đơn giản, lối đi chung là phần diện tích đất được sử dụng chung bởi nhiều hộ gia đình hoặc cá nhân để ra đường công cộng. 

Khái niệm này còn được gọi là ngõ đi chung. Xét về nguồn gốc, lối đi chung có thể hình thành từ:

• Lối mòn có sẵn: Được sử dụng trong một thời gian dài và trở thành lối đi chung tự nhiên.
• Chia tách thửa đất: Khi người sử dụng đất chia tách thửa, họ dành ra một diện tích nhất định để làm đường ra nơi công cộng. Đây cũng có thể là ranh giới để ngăn cách và phân biệt các thửa đất với nhau.
• Thỏa thuận hoặc quyết định mở ra: Trong quá trình phân chia hoặc chuyển nhượng đất, các bên thỏa thuận hoặc cơ quan có thẩm quyền quyết định mở ra lối đi chung để đảm bảo nhu cầu chính đáng và cần thiết trong đời sống của người dân.

Do khái niệm lối đi chung chưa được quy định rõ ràng, nên cũng không có quy định cụ thể về kích thước lối đi chung cố định. Mà nó tùy thuộc vào nhu cầu của người dân và đặc điểm của từng thửa đất mà kích thước lối đi chung có thể khác nhau.

Thế nào là lối đi chung?

Tranh chấp lối đi chung là gì? 

Khác với lối đi qua, lối đi chung hiện nay chưa được quy định cụ thể trong văn bản pháp luật. Tuy nhiên, có thể hiểu lối đi chung là phần diện tích đất được sử dụng để các chủ sở hữu đất làm lối đi ra đường giao thông công cộng.

Tranh chấp lối đi chung là cách gọi để chỉ các mâu thuẫn về việc mở lối đi chung hoặc mâu thuẫn do lấn chiếm đất giữa các chủ sử dụng đất liền kề. Đây là các tranh chấp thuộc lĩnh vực đất đai nhưng ít ai biết rằng, về bản chất, các tranh chấp này vẫn có những điểm khác nhau, do đó cách giải quyết tranh chấp cũng khác nhau.

Trường hợp tranh chấp về mở lối đi chung

Lối đi chung có thể được hình thành từ phần diện tích đất do người sử dụng đất phía ngoài tự dành ra hoặc theo thỏa thuận hoặc chuyển nhượng cho người phía trong để có lối ra đường công cộng (giống với lối đi qua).

Lối đi chung có thể do các chủ sử dụng đất cắt một phần đất của mình tạo nên, đồng thời lối đi chung tạo thành ranh giới sử dụng đất giữa các thửa đất liền kề (thường gọi là đường đi chung hoặc ngõ đi chung).

Có thể thấy, việc mở lối đi chung là quyền của người sử dụng đất tự dành ra, theo thỏa thuận hoặc chuyển nhượng một phần diện tích đất để làm lối đi chung. Như vậy, đây được coi là tranh chấp dân sự. Trường hợp đương sự lựa chọn phương thức giải quyết tranh chấp là khởi kiện thì có quyền khởi kiện tại Tòa án.

Trường hợp tranh chấp do lấn chiếm đất giữa các chủ sử dụng đất liền kề

Hầu hết các vụ việc xảy ra do hành vi lấn chiếm đất giữa những người sử dụng đất liền kề trên thực tế là tranh chấp đất đai.

Theo khoản 24 Điều 3 Luật Đất đai 2013 và khoản 2 Điều 3 Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP, tranh chấp về lối đi do hành vi lấn chiếm giữa những người sử dụng đất liền kề được xác định là tranh chấp đất đai (tranh chấp trong việc xác định ai là người có quyền sử dụng đất).

Tranh chấp lối đi chung là việc mâu thuẫn về vmở lối đi chung hoặc lấn chiếm đất giữa các chủ sử dụng đất

Giải quyết tranh chấp lối đi chung 

Cách giải quyết tranh chấp lối đi chung đối với các trường hợp tranh chấp đất đai và tranh chấp liên quan đến đất đai có nét tương đồng như nhau. Cụ thể cách giải quyết tranh chấp lối đi chung như sau:

Hòa giải tranh chấp đất đai 

Các bên có tranh chấp lối đi có thể thực hiện giải quyết qua con đường hòa giải: 

• Tự hòa giải hoặc thông qua hòa giải ở cơ sở (không bắt buộc)

Nhà nước ưu tiên và khuyến khích các bên tranh chấp lối đi chung tự thỏa thuận và giải quyết tranh chấp. Hoặc các bên có thể hòa giải thương lương thông qua bên thứ 3 làm trung gian hòa giải cho các bên tranh chấp. 

• Hòa giải tại UBND xã (bắt buộc)

Trường hợp các bên không thể đi đến kết luận cuối cùng thông qua việc tự hòa giải thì phải gửi đơn đến UBND cấp xã nơi có đất tranh chấp để thực hiện hòa giải. Hòa giải tại UBND xã là bước bắt buộc trước khi đưa tranh chấp ra Tòa án hoặc cơ quan có thẩm quyền khác giải quyết.

Sau khi tự hòa giải hoặc hòa giải thông qua trung gian mà đạt được thỏa thuận lối đi chung thì có thể làm giấy cam kết lối đi chung nhằm có văn bản ghi nhận lại thỏa thuận cam kết để tránh xảy ra tranh chấp, phát sinh về sau. 

Tranh chấp lối đi chung giải quyết như thế nào?

Tham khảo thêm: Mẫu đơn tranh chấp ranh giới đất đai

Đề nghị UBND cấp huyện, cấp tỉnh giải quyết

Trong trường hợp các bên tranh chấp không có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc không có giấy tờ hợp lệ theo Điều 100 Luật Đất đai 2013, thì chỉ có thể lựa hình thức giải quyết:

• Nộp đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp tại UBND có thẩm quyền. 
• Đối với tranh chấp giữa hộ gia đình, cá nhân, đơn sẽ được nộp tại UBND cấp huyện.

Nếu không đồng ý với quyết định của UBND, các bên có quyền khiếu nại đến Chủ tịch UBND cấp tỉnh hoặc khởi kiện tại Tòa án theo quy định của pháp luật.

Khởi kiện tại Tòa án

Trường hợp không đồng ý với quyết định giải quyết trên thì các bên có quyền khởi kiện tại Tòa án theo quy định của pháp luật tố tụng:

• Tranh chấp đất đai có Giấy chứng nhận hoặc một trong các loại giấy tờ theo quy định tại Điều 100 Luật Đất đai.
• Tranh chấp đất đai không có Giấy chứng nhận hoặc không có giấy tờ hợp lệ.

Ngoài ra khi khởi kiện tranh chấp lối đi chung tại Tòa án, cần đảm bảo các điều kiện sau:

• Người khởi kiện có quyền khởi kiện.
• Tranh chấp thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án.
• Tranh chấp đã được hòa giải tại UBND cấp xã.

Luật Minh Tú – Dịch vụ tư vấn và giải quyết tranh chấp lối đi chung uy tín

Tranh chấp lối đi chung là vấn đề nhạy cảm, cần được giải quyết một cách thấu đáo, đảm bảo tính công bằng cũng như quyền lợi và nghĩa vụ của các chủ thể liên quan ngoài ra còn tình làng nghĩa xóm với những người hàng xóm nơi có tranh chấp lối đi chung ảnh hưởng.

Thấu hiểu điều đó, Luật Minh Tú tự hào là đơn vị cung cấp dịch vụ tư vấn và giải quyết tranh chấp lối đi chung uy tín, chất lượng. Với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm và tận tâm, chúng tôi cam kết mang đến cho khách hàng những giải pháp pháp lý hiệu quả nhất. 

Luật Minh Tú sẽ hỗ trợ bạn trong các vấn đề sau:

• Tư vấn pháp lý về quyền sử dụng lối đi chung.
• Hướng dẫn và đại diện khách hàng trong các thủ tục khiếu nại, tố cáo liên quan đến tranh chấp lối đi chung.
• Tư vấn rà soát và soạn thảo các văn bản pháp lý cần thiết trong quá trình giải quyết tranh chấp.
• Tham gia đàm phán, hòa giải giữa các bên liên quan để giải quyết tranh chấp một cách nhanh chóng và hiệu quả.
• Đại diện khách hàng trong các vụ kiện tại tòa án, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng.

Thông tin liên hệ:

• Trụ sở chính công ty: Lầu 25, tòa nhà LIM TOWER số 9-11 Tôn Đức Thắng, Phường Bến Nghé, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh
• Hotline: 096 783 78 68
• Email: votu@luatminhtu.com
• Fanpage: https://www.facebook.com/luatminhtu
• Website: luatminhtu.vn

Kết luận

Hy vọng những thông tin trong bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tranh chấp lối đi chung và có cách giải quyết hiệu quả. Nếu bạn vẫn còn thắc mắc hay cần hỗ trợ các vấn đề liên quan đến pháp lý hãy liên hệ ngay với Luật Minh Tú để nhận sự tư vấn ngay nhé!