Hợp đồng dân sự là loại hợp đồng phổ biến nhất trong đời sống xã hội, tuy nhiên không phải tất cả mọi người đều hiểu rõ về loại hợp đồng này. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin tổng quan về hợp đồng dân sự theo pháp luật Việt Nam hiện hành.

Thế nào là hợp đồng dân sự? 

Hợp đồng dân sự là một loại giao dịch dân sự, trong đó, các bên tự trao đổi ý chí với nhau nhằm đưa ra thỏa thuận, dẫn đến phát sinh các quyền và nghĩa vụ nhất định. Hợp đồng dân sự là đối tượng điều chỉnh của Bộ luật Dân sự. 

Hay nói cách khác, hợp đồng dân sự là những thoả thuận giữa các bên về việc xác lập, thay đổi/ chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự (Điều 385 Bộ luật Dân sự 2015).

Hiểu rõ về hợp đồng dân sự là rất cần thiết

Đối tượng của hợp đồng dân sự là gì? 

Đối tượng của hợp đồng dân sự là những gì các bên hướng tới để đạt được thông qua thỏa thuận hợp đồng. 

Ví dụ: 

Trong hợp đồng mua bán nhà ở, đối tượng của hợp đồng chính là hàng hóa mà bên mua muốn mua và bên bán muốn bán (nhà ở).

Trong hợp đồng dịch vụ tư vấn pháp lý về thành lập công ty thì đối tượng của hợp đồng là công việc tư vấn pháp lý.

Có mấy loại hợp đồng dân sự?

Theo Điều 402 Bộ luật Dân sự 2015, có 6 loại hợp đồng dân sự chủ yếu như sau:

Hợp đồng song vụ

Hợp đồng song vụ là loại hợp đồng mà mỗi bên đều đồng thời có nghĩa vụ với nhau. 

Hợp đồng song vụ thường áp dụng trong những giao dịch mà cả hai bên cần phải đồng thời cung cấp và nhận hàng hóa, dịch vụ hoặc quyền sử dụng.

Hợp đồng đơn vụ

Hợp đồng đơn vụ là loại hợp đồng chỉ một bên có nghĩa vụ.

Ví dụ: Hợp đồng tặng cho là hợp đồng mà một bên (bên tặng) chuyển giao tài sản của mình cho bên kia (bên nhận) mà không yêu cầu bên nhận phải trả tiền hoặc thực hiện nghĩa vụ nào khác.

Hợp đồng chính

Hợp đồng chính là loại hợp đồng mà hiệu lực không phụ thuộc vào hợp đồng phụ, hiệu lực của hợp đồng chính độc lập

Hợp đồng chính là cơ sở để hình thành hợp đồng phụ.

Hợp đồng phụ

Hợp đồng phụ là loại hợp đồng có hiệu lực phụ thuộc vào hợp đồng chính.

Mục tiêu chính của hợp đồng phụ là đảm bảo rằng các thông tin và điều khoản cần thiết được thể hiện rõ ràng và chính xác, giúp tránh hiểu lầm và tranh chấp trong quá trình thực hiện thoả thuận.

Hợp đồng vì lợi ích của người thứ ba

Hợp đồng vì lợi ích của người thứ ba là loại hợp đồng mà khi các bên giao kết hợp đồng đều phải thực hiện nghĩa vụ, và người thứ ba được hưởng lợi ích từ việc thực hiện nghĩa vụ đó.

Hợp đồng có điều kiện

Hợp đồng có điều kiện là hợp đồng mà việc thực hiện phụ thuộc vào việc phát sinh, thay đổi hoặc chấm dứt một sự kiện nhất định.

Những hình thức của hợp đồng dân sự

Theo quy định tại Điều 119, Bộ luật Dân sự năm 2015, hợp đồng dân sự được giao kết bởi 03 hình thức hợp đồng: lời nói, văn bản và hành vi cụ thể.

Lời nói

Các bên giao kết hợp đồng hoàn toàn có thể trao đổi với nhau bằng lời nói trực tiếp hoặc thông qua điện thoại, gửi thông điệp điện tử bằng âm thanh (tiếng nói)… để xác lập, giao kết hợp đồng.

Hình thức giao kết hợp đồng này đơn giản, gọn nhẹ, nhanh chóng, ít tốn kém, nhưng khi xảy ra tranh chấp sẽ rất khó để xác minh được quyền và nghĩa vụ của các bên, và khó đưa ra căn cứ để giải quyết tranh chấp.

Văn bản

Đây là hình thức giao kết phổ biến nhất và có hiệu lực pháp lý cao. Hợp đồng được giao kết bằng hình thức văn bản sẽ là chứng cứ pháp lý vững chắc hơn so với hình thức bằng lời nói. 

Hợp đồng giao kết bằng văn bản gồm 2 loại: Hợp đồng điện tử và hợp đồng văn bản truyền thống (giấy)

Hành vi cụ thể

Giao kết hợp đồng bằng hành vi cụ thể là khi các bên không có thỏa thuận bằng văn bản hoặc thỏa thuận bằng miệng. Việc giao kết hợp đồng được minh chứng bằng các hành vi. 

Hợp đồng giao kết bằng hành vi cụ thể ít được doanh nghiệp, đơn vị sử dụng nhất vì rủi ro cao. Việc thực hiện giao kết hợp đồng bằng hành vi thông thường không được lưu lại kĩ càng, do đó rất khó để có thể giải quyết tranh chấp nếu có.

Hợp đồng dân sự gồm những nội dung gì?

Điều 398 Bộ luật Dân sự có quy định, tuỳ theo từng loại hợp đồng, các bên có thể thoả thuận những nội dung sau đây:

• Đối tượng của hợp đồng (tài sản phải giao, công việc phải làm hoặc không được làm)
• Số lượng, chất lượng hàng hóa
• Giá cả, phương thức thanh toán
• Thời gian, địa điểm, phương thức thực hiện hợp đồng
• Quyền và nghĩa vụ của các bên
• Trách nhiệm do vi phạm hợp đồng
• Phạt vi phạm
• Các nội dung khác

Nội dung của hợp đồng cần chặt chẽ, cụ thể

Có thể phân loại điều khoản hợp đồng thành ba loại sau đây:

Điều khoản cơ bản

Là những điều khoản “xương sống”, xác định nội dung chủ yếu của hợp đồng, là những điều khoản không thể thiếu được đối với bất kì hợp đồng nào. 

Hợp đồng sẽ xem như không thể giao kết được nếu thiếu những điều khoản đó (Điều khoản về đối tượng, giá cả, địa điểm, cách thức thanh toán hay thực hiện nghĩa vụ…)

Điều khoản thông thường

Đây là những điều khoản do pháp luật quy định. Khi giao kết hợp đồng, các bên không thỏa thuận những điều khoản này thì mặc nhiên các bên đã thoả thuận và được thực hiện theo quy định của pháp luật.

Điều khoản tùy nghi

Là các điều khoản mà các bên hợp đồng được tùy ý lựa chọn, thỏa thuận để xác định quyền và nghĩa vụ dân sự của các bên.

Những điều cần lưu ý khi soạn thảo hợp đồng dân sự

Nhằm đảm bảo hợp đồng có những điều khoản được quy định chặt chẽ, đáp ứng các quy định của pháp luật và đảm bảo quyền lợi cho các bên. Bạn cần lưu ý những điều sau đây khi soạn thảo một hợp đồng dân sự:

• Xác định đúng loại hợp đồng cần giao kết
• Xác định đúng và đầy đủ những căn cứ, cơ sở pháp lý điều chỉnh
• Xác định tính hợp pháp của thỏa thuận
• Xác định ưu điểm, rủi ro của  hình thức hợp đồng
• Xác định ngôn ngữ và thống nhất cách giải thích hợp đồng nhằm tránh việc hiểu lầm
• Xác định các bên liên quan tới lĩnh vực giao kết khi thực hiện hợp đồng (ngân hàng, bên vận chuyển, bảo hiểm, kho bãi…)

Luật Minh Tú – dịch vụ tư vấn soạn thảo hợp đồng dân sự uy tín 

Hợp đồng dân sự gần như rất phổ biến trong đời sống hằng ngày, tuy nhiên không phải cá nhân, tổ chức nào cũng soạn thảo hợp đồng một cách suôn sẻ. Thấu hiểu điều đó, Luật Minh Tú với đội ngũ Luật sư dày dặn kinh nghiệm, chuyên môn cao là nơi đáng tin cậy để bạn tìm đến khi cần thiết.

Luật Minh Tú là một trong những công ty luật hàng đầu trong lĩnh vực dân sự, thương mại, chúng tôi luôn cung cấp cho bạn các dịch vụ pháp lý:

• Cập nhật đến bạn đọc các thông tin mới nhất theo pháp luật hiện hành.
• Tư vấn, tham gia đàm phán giao kết hợp đồng dân sự
• Tư vấn, soạn thảo các loại hợp đồng dân sự
• Hướng dẫn hỗ trợ các thủ tục pháp lý liên quan đến hợp đồng.
• Tư vấn, giải quyết tranh chấp hợp đồng dân sự
• Mang lại các giải pháp pháp lý hiệu quả riêng với từng khách hàng cụ thể

Luật Minh Tú – đơn vị tư vấn pháp lý uy tín

Thông tin liên hệ:

• Trụ sở công ty tọa lạc tại: Lầu 25, tòa nhà LIM TOWER số 9-11 Tôn Đức Thắng, Phường Bến Nghé, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh
• Hotline: 096 783 78 68
• Email: votu@luatminhtu.com
• Fanpage: https://www.facebook.com/luatminhtu
• Website: luatminhtu.vn

Hy vọng bài viết trên sẽ mang tới cho bạn thêm nhiều thông tin hữu ích liên quan tới hợp đồng dân sự. Nếu bạn có những vấn đề pháp lý cần được tư vấn thì hãy liên hệ đến Luật Minh Tú để được hỗ trợ ngay hôm nay nhé!