Thành lập doanh nghiệp kinh doanh một cách hợp pháp không chỉ là yêu cầu tiên quyết mà còn là nền tảng vững chắc cho sự phát triển chuyên nghiệp và dài hạn. Thị trường Việt Nam năm 2025 tiếp tục ghi nhận những tín hiệu tích cực trong hoạt động đăng ký kinh doanh mới, mở ra nhiều cơ hội nhưng cũng đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng về mặt pháp lý.
Bài viết này của Luật Minh Tú sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về các khía cạnh pháp lý cốt lõi, giới thiệu các loại hình doanh nghiệp phổ biến, phân tích những yếu tố cần chuẩn bị và phác thảo quy trình cơ bản khi tiến hành thành lập doanh nghiệp tại Việt Nam, giúp quý vị có sự chuẩn bị tốt nhất cho bước đi quan trọng này.
Thành lập doanh nghiệp là gì?
Dưới góc độ pháp lý, thành lập doanh nghiệp được hiểu là quá trình các cá nhân hoặc tổ chức thực hiện những thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp theo quy định của pháp luật tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền (như Sở Kế hoạch và Đầu tư) nhằm chính thức khai sinh một thực thể kinh doanh mới. Quá trình này nhằm xác lập tư cách pháp nhân (hoặc tư cách chủ thể kinh doanh đối với DNTN), đưa hoạt động kinh doanh vào khuôn khổ pháp luật và được Nhà nước bảo hộ.
Song song với khía cạnh pháp lý, thành lập doanh nghiệp còn bao hàm cả quá trình chuẩn bị các điều kiện vật chất, kỹ thuật cần thiết để doanh nghiệp đi vào hoạt động, ví dụ như chuẩn bị vốn điều lệ, xác định trụ sở, trang bị máy móc, tuyển dụng nhân sự…
Để việc thành lập doanh nghiệp diễn ra hợp pháp và thành công, cần đảm bảo các yếu tố cơ bản sau:
- Chủ thể thành lập phải có quyền thành lập và quản lý doanh nghiệp theo quy định của Luật Doanh nghiệp.
- Đáp ứng đầy đủ các điều kiện kinh doanh đối với những ngành nghề có điều kiện.
- Tuân thủ các quy định pháp luật về tên doanh nghiệp, trụ sở chính, vốn điều lệ/vốn pháp định.
- Thực hiện đầy đủ và chính xác các thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp tại cơ quan có thẩm quyền.
Xem thêm: Từ 01/8/2024, khi cho thuê nhà phải thành lập doanh nghiệp không?
Tại sao thành lập doanh nghiệp phải đúng quy định?
Việc thành lập doanh nghiệp bài bản và tuân thủ pháp luật mang lại nhiều lợi ích quan trọng, không chỉ cho bản thân doanh nghiệp mà còn cho cả cộng đồng và nền kinh tế:
- Xác lập tư cách pháp nhân & giới hạn trách nhiệm: Doanh nghiệp (trừ Doanh nghiệp Tư nhân) có tư cách pháp nhân độc lập, tự nhân danh mình tham gia các quan hệ pháp luật, ký kết hợp đồng. Quan trọng hơn, đối với Công ty TNHH và Công ty Cổ phần, chủ sở hữu/thành viên/cổ đông chỉ chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp trong phạm vi số vốn đã góp, giúp bảo vệ tài sản cá nhân.
- Nâng cao uy tín và thương hiệu: Hoạt động dưới một pháp nhân được nhà nước công nhận giúp xây dựng hình ảnh chuyên nghiệp, minh bạch và đáng tin cậy hơn trong mắt khách hàng, đối tác, nhà cung cấp và các tổ chức tín dụng.
- Tăng khả năng huy động vốn và hợp tác: Tư cách pháp nhân rõ ràng tạo điều kiện thuận lợi hơn để doanh nghiệp tiếp cận các nguồn vốn vay ưu đãi từ ngân hàng, thu hút vốn đầu tư từ các quỹ hoặc nhà đầu tư khác, cũng như dễ dàng hơn trong việc liên doanh, liên kết.
- Tạo cơ cấu tổ chức và quản trị rõ ràng: Việc thành lập doanh nghiệp đòi hỏi phải có cơ cấu tổ chức, quy chế hoạt động (thông qua Điều lệ), giúp việc quản trị, điều hành, phân công trách nhiệm trở nên mạch lạc và hiệu quả hơn.
- Đảm bảo tuân thủ và an toàn pháp lý: Hoạt động trong khuôn khổ pháp luật giúp doanh nghiệp tránh được các rủi ro pháp lý, các chế tài xử phạt từ cơ quan nhà nước, đảm bảo sự vận hành ổn định và bền vững.
- Đóng góp cho xã hội và kinh tế: Doanh nghiệp thành lập hợp pháp góp phần tạo việc làm, đáp ứng nhu cầu thị trường, thúc đẩy cạnh tranh lành mạnh và đóng góp vào ngân sách nhà nước thông qua thuế, thúc đẩy sự phát triển chung.
Các loại hình doanh nghiệp phổ biến tại Việt Nam hiện nay
Luật Doanh nghiệp 2020 quy định các loại hình doanh nghiệp chính. Việc lựa chọn loại hình phù hợp là quyết định quan trọng đầu tiên khi thành lập doanh nghiệp:
Công ty Trách nhiệm hữu hạn (TNHH)
Công ty TNHH Một thành viên: Do một tổ chức hoặc một cá nhân làm chủ sở hữu; chủ sở hữu chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của công ty trong phạm vi số vốn điều lệ.
Công ty TNHH Hai thành viên trở lên: Có từ 02 đến 50 thành viên là tổ chức, cá nhân; thành viên chịu trách nhiệm hữu hạn trong phạm vi vốn góp; không được phát hành cổ phần (trừ trái phiếu).
Công ty Cổ phần (CTCP)
Vốn điều lệ được chia thành nhiều phần bằng nhau gọi là cổ phần; cổ đông có thể là tổ chức, cá nhân; số lượng cổ đông tối thiểu là 03 và không hạn chế tối đa. Cổ đông chịu trách nhiệm hữu hạn trong phạm vi số cổ phần sở hữu và có quyền phát hành cổ phần, trái phiếu để huy động vốn; cấu trúc quản trị phức tạp hơn công ty TNHH.
Công ty Hợp Danh
Phải có ít nhất 02 thành viên là chủ sở hữu chung, cùng kinh doanh dưới một tên chung (thành viên hợp danh). Thành viên hợp danh phải là cá nhân, chịu trách nhiệm vô hạn. Có thể có thêm thành viên góp vốn (chịu trách nhiệm hữu hạn).
Doanh nghiệp Tư nhân (DNTN)
Đây là loại hình doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ và tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động của doanh nghiệp (trách nhiệm vô hạn). Mỗi cá nhân chỉ được quyền thành lập một doanh nghiệp tư nhân và chủ DNTN là người đại diện theo pháp luật. Thủ tục thành lập doanh nghiệp tư nhân tương đối đơn giản nhưng rủi ro về trách nhiệm tài sản là cao nhất.
Khám phá ngay: Thủ tục thành lập Doanh nghiệp tư nhân mới nhất
Những yếu tố cần xác định khi thành lập doanh nghiệp
Để quá trình thành lập doanh nghiệp diễn ra thuận lợi, việc chuẩn bị và xác định rõ các yếu tố sau là vô cùng cần thiết:
- Lựa chọn loại hình doanh nghiệp: Phân tích kỹ lưỡng ưu, nhược điểm của từng loại hình để chọn ra phương án phù hợp nhất với định hướng, quy mô và khả năng quản lý.
- Đặt tên doanh nghiệp: Tên phải tuân thủ quy định pháp luật (có cấu trúc Tên loại hình + Tên riêng), không được trùng hoặc gây nhầm lẫn với tên đã đăng ký, không sử dụng từ ngữ vi phạm đạo đức, lịch sử. Nên kiểm tra tên dự kiến trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp.
- Xác định địa chỉ trụ sở chính: Phải là địa chỉ có thật trên lãnh thổ Việt Nam, có thông tin liên lạc rõ ràng và không được đặt tại nhà chung cư, nhà tập thể (trừ trường hợp có chức năng kinh doanh).
- Đăng ký ngành, nghề kinh doanh: Lựa chọn mã ngành cấp 4 trong Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam. Lưu ý những ngành nghề kinh doanh có điều kiện cần đáp ứng thêm các yêu cầu riêng về vốn pháp định, chứng chỉ hành nghề, giấy phép con…
- Xác định vốn điều lệ: Là tổng giá trị tài sản do các thành viên/cổ đông/chủ sở hữu đã góp hoặc cam kết góp khi thành lập doanh nghiệp. Mức vốn cần phù hợp với quy mô và ngành nghề, đồng thời phải cam kết góp đủ trong thời hạn luật định.
- Lựa chọn người đại diện theo pháp luật: Xác định số lượng (một hoặc nhiều người), chức danh (Giám đốc/Tổng Giám đốc, Chủ tịch HĐTV, Chủ tịch HĐQT…) và đảm bảo người đại diện đáp ứng đủ điều kiện theo quy định.
Tổng quan về thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp
Quy trình thực hiện thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp về cơ bản bao gồm các giai đoạn chính sau:
Giai đoạn 1: Chuẩn bị hồ sơ
Sau khi đã xác định các yếu tố then chốt nêu trên, doanh nghiệp tiến hành soạn thảo bộ hồ sơ đăng ký theo quy định cho từng loại hình, bao gồm các giấy tờ chính như: Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp, Điều lệ công ty, Danh sách thành viên/cổ đông sáng lập, bản sao hợp lệ giấy tờ pháp lý của cá nhân/tổ chức thành lập và người đại diện theo pháp luật.
Giai đoạn 2: Nộp hồ sơ và đăng ký tại Cơ quan Đăng ký kinh doanh
Hồ sơ được nộp tại Phòng Đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh/thành phố nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính (có thể nộp trực tiếp hoặc qua mạng tại Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp). Cơ quan Đăng ký kinh doanh sẽ xem xét tính hợp lệ của hồ sơ và cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp trong thời hạn luật định (thường là 03 ngày làm việc). Đây là bước hoàn thành thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp về mặt pháp lý cơ bản.
Giai đoạn 3: Các công việc sau đăng ký
Sau khi nhận Giấy chứng nhận, doanh nghiệp cần thực hiện các bước tiếp theo để đủ điều kiện hoạt động: khắc và công bố mẫu dấu (nếu có nhu cầu sử dụng dấu), mở tài khoản ngân hàng, đăng ký khai thuế ban đầu với cơ quan thuế, mua và thông báo phát hành hóa đơn điện tử, góp vốn đúng hạn, treo biển hiệu…
Chi phí thành lập doanh nghiệp
Vấn đề chi phí luôn được quan tâm, đặc biệt là các thông tin về thành lập doanh nghiệp giá rẻ. Tuy nhiên, cần hiểu rõ các khoản chi phí cấu thành để có cái nhìn khách quan:
- Lệ phí nhà nước (bắt buộc): Lệ phí đăng ký doanh nghiệp và phí công bố nội dung đăng ký trên Cổng thông tin quốc gia (hiện hành lần lượt là 50.000 VNĐ và 100.000 VNĐ).
- Chi phí khắc dấu pháp nhân: Tùy thuộc vào loại dấu và đơn vị cung cấp.
- Chi phí mua Chữ ký số (USB Token): Cần thiết cho việc kê khai thuế, nộp báo cáo qua mạng (chi phí tùy nhà cung cấp và thời hạn sử dụng).
- Chi phí mở tài khoản ngân hàng: Một số ngân hàng có thể thu phí mở tài khoản hoặc yêu cầu số dư tối thiểu.
- Lệ phí môn bài: Nộp hàng năm sau khi thành lập doanh nghiệp.
- Chi phí sử dụng dịch vụ thành lập doanh nghiệp (nếu có): Đây là khoản chi phí linh hoạt. Mức phí phụ thuộc vào phạm vi công việc, uy tín của đơn vị cung cấp. Việc tìm kiếm thành lập doanh nghiệp giá rẻ nhất cần thận trọng, đảm bảo chất lượng dịch vụ và tính pháp lý không bị ảnh hưởng. Một dịch vụ thành lập doanh nghiệp chuyên nghiệp, ví dụ như dịch vụ thành lập doanh nghiệp tại tphcm do Luật Minh Tú cung cấp, tuy có chi phí đầu tư ban đầu nhưng giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, tránh sai sót phát sinh chi phí lớn hơn sau này và đảm bảo tuân thủ pháp luật chặt chẽ.
Đừng bỏ qua: Chi phí thành lập doanh nghiệp: Quy định pháp lý mới nhất 2025
Sử dụng dịch vụ thành lập doanh nghiệp chuyên nghiệp
Trước sự phức tạp của các quy định và thủ tục, việc sử dụng dịch vụ thành lập doanh nghiệp chuyên nghiệp là một lựa chọn đáng cân nhắc, mang lại nhiều lợi ích:
- Tiết kiệm thời gian, công sức: Không cần tự tìm hiểu quy định, soạn thảo hồ sơ, đi lại làm thủ tục.
- Đảm bảo tính chính xác, hợp pháp: Hồ sơ được chuẩn bị bởi các chuyên gia pháp lý, giảm thiểu rủi ro bị trả lại hoặc sai sót.
- Tư vấn chuyên sâu: Được luật sư tư vấn lựa chọn loại hình, cơ cấu vốn, ngành nghề… phù hợp và tối ưu nhất.
- Quy trình nhanh chóng: Các đơn vị dịch vụ có kinh nghiệm thường xử lý hồ sơ nhanh hơn.
- Hỗ trợ toàn diện: Bao gồm cả các thủ tục sau đăng ký, giúp doanh nghiệp nhanh chóng đi vào hoạt động.
- Tại các thành phố lớn, việc tìm kiếm dịch vụ thành lập doanh nghiệp tphcm uy tín sẽ giúp quá trình trở nên thuận tiện và hiệu quả hơn rất nhiều.
Kết luận
Thành lập doanh nghiệp là một cột mốc pháp lý quan trọng, đòi hỏi sự chuẩn bị chu đáo và hiểu biết nhất định về các quy định pháp luật. Việc nắm vững các loại hình doanh nghiệp, các yếu tố cần chuẩn bị, quy trình cơ bản và các chi phí liên quan sẽ giúp quá trình khởi sự kinh doanh của bạn trở nên chủ động và thuận lợi hơn.
Để đảm bảo mọi thủ tục được thực hiện đúng luật, nhanh chóng và hiệu quả, tránh các rủi ro không đáng có, việc tìm hiểu kỹ lưỡng hoặc cân nhắc sử dụng dịch vụ thành lập doanh nghiệp chuyên nghiệp là điều cần thiết.
Nếu quý vị có bất kỳ thắc mắc nào hoặc cần hỗ trợ tư vấn chi tiết về thành lập doanh nghiệp, đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm của Luật Minh Tú luôn sẵn sàng lắng nghe và đồng hành. Hãy liên hệ với chúng tôi để nhận được sự hỗ trợ pháp lý tốt nhất.
Thông tin liên hệ
- Trụ sở công ty tọa lạc tại: Lầu 2 Số 68 đường Nguyễn Huệ, phường Bến Nghé, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh
- Văn phòng làm việc: 4/9 Đường số 3, Cư xá Đô Thành, Phường 4, Quận 3, Thành phố Hồ Chí Minh
- Email: votu@luatminhtu.com
- Hotline: 096 783 78 68
- Fanpage: https://www.facebook.com/luatminhtu
- Website: luatminhtu.vn
- Đặt lịch hẹn tư vấn 1:1 cùng luật sư tại đây!
Có thể bạn quan tâm: LUẬT MINH TÚ: CHÚNG TÔI LÀ AI?
